फुलेको गुलाबले डसेको याद छ केवल ।।
चाँदनि आँचलमा खसेको याद छ केवल ।।
संगम दोभानको कसरी अलग भयो ?
छातिमै छुराले धसेको याद छ केवल ।।
ढुक्ढुकी चल्दै थियो,सायद ज्यान ढल्दै थियो,
बाँस् माथि बरियोले कसेको याद छ केवल ।।
कसरी पुरियोथ्यो माटोको खण्डहर ?
हो सत्य.! त्यहाँ भित्र पसेको याद छ केवल ।।
मानव कल्याणका लागि महामानव भगवान बुद्धको उपदेश जीवनको चार आर्यसत्य
भगवान बुद्धले संसारलाई जीवनको चार आर्यसत्य दिनुभएको छ । भगवान बुद्धको यो उपदेश सर्वकालका लागि उपयोगी सिद्ध भएको छ । यो मार्ग शुरु भएको ढाई हजार वर्षभन्दा बढी भइसक्यो तर उहाँले बताउनुभएको मार्ग त्यो समय पनि सटीक थियो, आज पनि छ र जबसम्म मानव रहन्छ तबसम्म रहनेछ । उहाँले मानवको स्वभाव र चेतनाको कुरा गर्नुभएको छ । श्रद्धामा होइन विज्ञानमा आधारित भएर । उहाँले एउटा जीवन–विज्ञान दिनुभयो । दर्शनशास्त्रको मात्र कुरा होइन रोग र मनोचिकित्साको कुरा गर्नुभयो । कसैमा आश्रित हुने कुरा होइन बरु स्वयम्मानै जागरण र होशमा महत्व दिनुभयो । इशारा गर्नुभयो र मार्ग स्वयम्ले खोज्नुभयो । उहाँको पूरै जोड यसमा थियो कि मनुष्यको पीडा कसरी हटोस्, त्यसको कसरी रुपान्तरण निकाल्ने ? र ऊ स्वयम्ले आनन्दरुपी स्वभावलाई चित्र सकोस् ।
त्यसैका लागि भगवान बुद्धले चार आर्यसत्यको घोषणा गर्नुभयो ।
१) दु:ख छ, मानिस दु:खी छ ।
२) मानिसको दु:ख उसको दु:खी हुनाको कारण हो । दु:ख अकारण त हुँदैन ।
३) दु:खको निदान छ, दु:खको कारणलाई हटाउन सकिन्छ । दु:ख हटाउने साधनहरु छन् । त्यो नै आनन्द पाउने साधन हो ।
४) दु:ख निवारणको अवस्था छ । एउटा यस्तो अवस्था छ जब दु:ख रहन सक्दैन । दु:खबाट मुक्त हुने पूरै सम्भावना छ ।
जीवनमा दु:ख छ ।
ल त सरकार बन्ने भएछ,
भाकाको फेरि घरबार बन्ने भएछ ।
काठमाण्डुको छातीमाथि दुईचार
अझै दरबार बन्ने भएछ ।
उहि हातमा त रहने हो सत्ता आखिर,
बोदे खुकुरी तरबाल बन्ने भएछ ।
बाउन्न झ्याले श्रापित महल
अब भण्डार बन्ने भएछ ।
सिद्राको नासो ढाडे बिरालो
फेरि पहरेदार बन्ने भएछ ।
न थर छ न त भर भन्न कर लाग्यो
लावारिस भो के डर भन्न कर लाग्यो
पत्थर पुज्नेहरुको जमातमा न परे
टुट्छ प्रेम छैन भर भन्न कर लाग्यो
सम्पतीको औकातमा ठालु बन्नेलाई
निमेक गर्नेले सर भन्न कर लाग्यो
बनाउने चाहि साच्चै जेठमा नै हो ?
बन्दैन र त पो तर भन्न कर लाग्यो
मेरा पनि आफ्नै केहि बाध्यताहरु छन्
रत कि मर कि गर भन्न कर लाग्यो
जीवन हर्षित छ
आकर्शित छ,
अर्थपुर्ण छ
बिरङ्गीत छ
अनी रोमान्चित
यहाँ साकुरा फूल्दा ...
यहाँ पैयु र आरु
बेली र चेरी फूल्दा ..
ह्वाङ नदीको सेरोफेरो
बाटा र गल्लीहरु
छेवैको सउल पार्क
अनी नदी किनार,
कुनै नवजवानी युवती
पहिलो रजरस्वाल,
हुर्किन्दै गरेको बैश झै
सेताम्य छ,
राताम्य छ
पहेलपुर....
अनी बिरङीत ...
साकुराका फुलहरुले ..
पैयु, चेरी र आरुका फुलहरुले ।
न शिद्धान्त फुल्यो याहाँ, न व्यबहार फक्रियो
न विचार फल्यो याहाँ, न राजनीतिले बाटो पक्रियो ।
चुनाव आयो मत मागे, जनताले त्यो दिए
उनिहरुको भयो भलो, मुलुक यो.. कक्रियो ।
इमान सव बेचियो, आफन्त सेचियो
जमान पोलियो, झुठ मात्र बोलियो ।
आश्वासन बाँडियो, जनताले पत्याए
जनताको विश्वासमा, पानी पो फेरियो ।
सहकर्मि सहधर्मि, धरापमा परेका
कबोलेका काम यीनले, काहाँ छन् गरेका ।
अहिलेको आवष्यक्ता, शान्ति र संविधान
यीनैका कर्मले, हुदै छ व्याबधान ।
नबुझ्नेहरुलाई, जनताको चाहना
कति पो पर्ने हो, हामिले सहन ।
न विकास भाको छ, न शान्ति छाको छ
जाहाँ जे भेटिन्छ, त्यो सवै खाको छ ।
भो अब अति भो, चार चाहिँ नगर
जे गरेनि सहन्छन्, यस्तो भर नपर ।
शिद्धान्त हामिले, चपाउन मिलेन
विचारको के कुरा, केहि पनि छिलेन ।
सदा सर्वदा यस्तो त, गर्न काहाँ पाइन्छ
खुसी खोज्दा खोज्दै लुटिएको मान्छे म
आफ्नै भाग्यसँग ठगिएको मान्छे म
किनारा छोई बग्ने नदी झैँ जिन्दगी
बगेर खुसी मेरा आत्मा भो बन्दकी
बाँच्ने आशा सबै रित्तिएको मान्छे म
आफ्नै भाग्यसँग ठगिएको मान्छे म
शीशा झैँ टुक्रियो मुटु कस्ले सक्छ जोर्न
भावीको लेखान्तलाई न त सक्छु मेट्न
दैब पुज्दा पुज्दै आष्था टुटेको मान्छे म
आफ्नै भाग्यसँग ठगिएको मान्छे म
शुद्द तिम्रो हृदय छ सधै तिम्रो हित हुन्छ
सत्य तिमी बोल्ने गर्छौ आशा गर्छु जित हुन्छ
नडराउ जतिसुकै बाधाहरु आएपनि
समस्याको गाँठो पर्दा फुकाउने मित हुन्छ
अधेंरीले बर्को मारे धैर्य मात्र गरि हेर
झरी जान्छ रात अनि बिहानीको शित हुन्छ
राष्ट्रभक्ती तिमीभित्र बग्छ नदी गंगा जस्तै
सुसेल्नु ति नदीसंगै त्याँहा मिठो गीत हुन्छ
औंशी पुर्णे चक्ररुपी दैवको यो खेलै त हो
घुमीफिरी आउँछ दिन् प्रकृतीको रीत हुन्छ
बिना काम धेरै कुरा, खोक्नु हुदैन
अघि बढ्ने पाईलाहरु, रोक्नु हुदैन
चिप्ला राम्रा कुरा भित्र, स्वार्थ हुन्छ कि ?
नबुझेरै तालिहरु, ठोक्नु हुदैन
लाग्छ नसा भन्ने था'छ, ठिक्क पिदेउन
बेहोस नै हुने गरी, धोक्नु हुदैन
आफ्नो शक्ति बिचार गरी, भारी रोजन
शरीरलाई थिच्ने भारी, बोक्नु हुदैन
काम गर्दा ढिलो चाँडो, हुन सक्छ नि
अदुरदर्शि बन्दै मिति, तोक्नु हुदैन
तितो भए "तै खा भाई",
मिठो भए "मै खा भाई"!
झोलसबै बुहारीलाई,
चोक्टा सबै भाऊजुलाई!!
लिन हुदा "म तेरो दाई",
दिन पर्दा "कसो गरौ भाई?"
पाडो जन्मे "ला मेरो भाई",
पाडि पेवा भाउजुलाई!!
ट्वाक खाने तिमी दाई,
भेलीको ब्याज भाई लाई,
त्यसमाथि थर्काई अझै,
"किन भनिस भाऊजुलाई??"
मस्ती गर्ने झिल्के दाई,
पिटाई खाने तिन्के भाई,
काँडा सबै बुहारीलाई,
